ÇOKLU ZEKA ALANLARI VE ÖZELLİKLERİ

   Zeka çocuğumuzun ne kadar Matemetik bildiği ile ölçülemez. Ayrıca zeka olduğu yerde duran sabit bir özellik de değildir. Genetik olarak varolan bu özelliğimizi  çevresel etmenlerle geliştirebiliriz.  
   Howard GARDNER’ın açıklamaları neticesinde, öğrencilerin en az sekiz
şekilde öğrenebildikleri tespit edilmiştir. Her öğrencide sekiz alanın tümü mevcuttur, bazıları diğerlerinden daha gelişmiş olabilir. Çocukta birkaç zeka alanı veya hepsi üst düzey gelişmiş olabilir. Bunun tam tersi de görülebilir.
   Çocuğun sahip olduğu ve geliştirdiği zekâ alanları tanımlanabilmekte ve daha da geliştirmesine yardımcı olunabilmekte, daha az gelişmiş alanlarda  da yeni öğrenme yolları keşfetmelerine yardımcı olunabilmektedir.         Çocuğunuzun  öğrenme alanını bilmeniz, onun anlayarak ders çalışmasına katkıda bulunmanızı sağlar. Ayrıca zeka yerinde sayan bir olgu olmadığından daha pasif olan zeka alanlarını harekete geçirmek için hangi etkinlikleri  yapabileceğinizi de öğrenebilirsiniz.

8  Zeka Alanı Nedir?

Şimdiye kadar insanların öğrendiği 8 yol belirlenmiştir. Araştırmacılar daha da fazla olabileceğini söylemektedirler. Verilen maddelerin geneli çocuğunuzda bulunyorsa güçlü olan zeka alanı budur. Çocuk o zeka alanına hitap edildiğinde daha kolay öğrenir. Bir veya birden çok zeka alanı güçlü olabilir. 

1. Sözel Dilsel Zekası Gelişmiş Olanlar:

•  Diğer öğrencilerden daha iyi yazar.
• Uzun hikayeler ve fıkralar anlatır.
•  İsimler, yerler ve tarihler ile ilgili iyi bir hafızaya sahiptir.
• Sözcükleri anlamlarına uygun bir biçimde kullanır.
• Yaşına göre iyi bir kelime haznesine sahiptir.
• Başkalarıyla yüksek düzeyde sözel iletişime girer.
• Tekerlemeleri, anlamsız ritimleri ve sözcük oyunlarını sever.
• Okumayı sever.
•  Dinleme becerisi yüksektir; dinleyerek daha iyi öğrenir.
• İyi bir hafızası vardır.

Sözel Dilsel Zekayı Geliştirmek İçin:

• Hoşlandığınız bir hikâyeyi okuyun ve hikâyenin sonunu kendiniz getirin.
• Başkalarının fikirlerini dinleyin ve onlarla bir tartışmaya girin.
• Her gün, yeni ve ilginç bir kelimenin anlamını öğrenin ve onu kullanmaya çalışın.
• Sizi en çok ilgilendiren ve heyecanlandıran bir konuda, bir konuşma hazırlayın
• Günlük olaylarla ilgili izlenimlerinizi bir günlüğe yazın.
• Sevdiğiniz türde kitaplar, dergiler, gazeteler okuyun.

2. Mantıksal -Matematiksel Zekası Gelişmiş Olanlar:

 Olayların oluşumu ve işleyişi hakkında çok soru sorar.

 Soyut ve kavramsal düşünebilir.

 Bilgiler arasında bağlantılar kurar.

Güçlü bir muhakemesi vardır.

 Matematiksel problemleri kafasında kolayca ve çabucak çözer.

Matematik dersini sever.

Matematiksel hesaplama oyunlarını ilginç bulur.

Mantıksal bulmacaları çözmeyi ve satranç veya dama gibi stratejik oyunları oynamayı sever.

Olayları ve nesneleri kategorilere ayırmayı veya onları hiyerarşik olarak düzenlemeyi sever.

 Yüksek düzeyde bilişsel düşünme becerisi içeren deneylere katılmayı sever.

Yaşıtlarına kıyasla soyut düşünebilme ve sebep-sonuç ilişkisi kurabilme kabiliyetleri çok iyi gelişmiştir

Matematiksel/Mantıksal Zekayı Geliştirmek İçin;

• Hobinizin 4 ana noktasını belirleyin ve bunların her biri altında 4 alt başlık oluşturun.(Hobim: Kitap Okumak / Alt başlıklar: Macera kitapları okumak, Biyografi kitapları okumak,Okuduğum kitaplara benzer öyküler yazmak, Okuduğum kitapların filmlerini izlemek vb.)
• İki nesneyi karşılaştırma yoluyla düşünme egzersizleri yapın.(Bilgisayar ve tabletin kendine özgü 4 özelliğini ve sonra da bu iki nesnenin ortak 4 özelliğini bulun.)
• Genelde saçma olduğu düşünülen bazı konularda; gerekçeleri ile ikna edici bir açıklama yapın. (Kıyafetlerle yüzmenin faydaları?Futbolu basketnol topu ile oynamalıyız,çünkü?)

3. Görsel /Uzamsal/Mekansal Zekası Gelişmiş Olanlar:

• Haritaları, çizelgeleri ve diyagramları yazılı materyallerden daha kolay okur.
• Sanat içerikli etkinlikleri sever.
• Arkadaşlarına oranla daha çok hayal kurar.
• Yaşına göre yüksek düzeyde beceri gerektiren figürleri ve resimleri çizer.
• Filmleri, slaytları ve diğer görsel sunuları izlemeyi tercih eder.
•  Bulmaca çözmekten hoşlanır.
• Renklere karşı çok duyarlıdır.
• Resimli yayınlardan daha çok hoşlanır.
• Elinde bulunan materyallere bir şeyler çizer.
• Daha önce gittiği yerleri kolay hatırlar.
• Yaşına göre ilginç üç boyutlu yapılar veya modeller oluşturur.
• Okurken kelimelere oranla resimlerden daha çok öğrenir.
• Varlıkların görsel imgelerini çok iyi çizer.

Görsel/Uzamsal Zekayı Geliştirmek İçin ;

• Fikir veya düşüncelerinizi ifade etmek için "estetik araçlar" la (boya, kil, renkli ve keçeli kalemler gibi) çalışın.
• Bilerek düş kurun; örneğin hayaliniz,  ailenizle tatile gitmek ise bu tatili olabildiğince görsel olarak detaylandırın.
• Hayal gücünüzü artıracak çalışmalar yapın; kendinizi bir çizgi film kahramanı olarak düşünün bunu yaparken her ayrıntıyı gözünüzde canlandırın, farklı bir tarihsel dönemde veya masal diyarında olduğunuzu  hayal edin ya da kahramanınızla hayali bir sohbet yapın.
• Fikir veya düşüncelerinizi başkalarına anlatmak için resim, maket, grafik ya da bir poster yapımı gibi çeşitli tasarım becerilerini kullanın .

4. Bedensel /Kinestetik/Devinduyusal Zekası Gelişmiş Olanlar:

•  Duygularını belirgin olarak vücut diliyle ifade eder.
•  El becerileri iyidir.
•  İnsanlara, canlı ve cansız varlıklara dokunmaktan hoşlanır.
•  Bir veya birden fazla sportif faaliyetlerde başarılıdır.
•  Bir yerde uzun süre kaldığında hareket etmeye, kımıldamaya ihtiyaç duyar.

Bedensel/Kinestetik/Devinduyusal Zekayı Geliştirmek İçin;

•  Dramatik bir oyunda görev alın, bir fikir, düşünce veya duyguyla ilgili bir rol yapın.
• Güncel olayları ya da modern buluşları inceleyerek mimiklerle anlatın (sessiz film oynamak gibi).
•  Fiziksel etkinlik ve fazla hareket gerektiren, yarışma olmayan bir oyun oynayın, örneğin, düşündüklerini el, kol hareketleriyle: ifade eden bir gurup içindeki insanların isimlerini öğrenin.
• Halk dansı, koşma, yüzme ve yürüme gibi fiziksel aktivitelere katılın. Ruh halinizi değiştirmek için farklı yollardan yürümeyi deneyin.

5. Müziksel/ Ritmik Zekası Gelişmiş Olanlar:

• Şarkıların melodilerini çok iyi hatırlar.
• Güzel şarkı söyleyebilme sesine ve yeteneğine sahiptir.
• Bir şarkının makamını, notalarını, eslerini ayırdedebilir.
• Öğrendiği şarkıları paylaşmak ister.
• Herhangi bir müzik aletini çok iyi çalar ya da bunun eğitimini almak ister.
• Konuşurken veya hareket ederken elleri ve ayakları ile ritim tutar.
•  Farkına varmadan kendi kendine mırıldanır.
•  Ders çalışırken farkında olmadan masaya vurarak ritim tutar.
•  Çevresindeki seslere duyarlıdır.
• Bir şarkı duyduğunda farkında olmadan ona eşlik eder.
• Müzik çalan bir ortamda daha verimli çalışır.

Müziksel Ritmik Zekayı Geliştirmek için ;

• Ruh halinizi düzeltecek farklı türde müzikler dinleyin; örneğin, stresli bir durumda ya da sınav gibi korku yaratan durumlar öncesinde gevşemek için, enstrümantal müzik çalın.
• Duygularınızı anlatmak  şarkı söyleyin. Bildiğiniz bir melodi kullanın ve ailenizle ilgili basit bir şarkı besteleyin.
• İşlediğiniz konuyla ilgili basit bir şarkı yazın.
• Mırıldanarak, kafanızın içinde değişik titreşimler oluşturun; örneğin, her seferinde ünlü harflerden birini değişik yükseklikte ve kalınlıkta kullanın.
• Doğanın seslerine kulak verin. Rüzgar sesini, dalga sesini, yağmur sesini vb dinleyin. Odaklanın:) 

6.  Kişilerarası Zekası Gelişmiş Olanlar:

•  Arkadaşlarıyla ya da akranlarıyla vakit geçirmeyi çok sever.
•  Grup içerisinde doğal bir lider görünümündedir.
•  Arkadaşlarına her zaman yardım eder.
• Dışarıda iken kendi başının çaresine bakabilir.
•  Başkaları ile birlikte ders çalışmayı veya oyun oynamayı çok sever.
• En az iki veya üç yakın arkadaşı vardır ve onları sık sık arar.
• Başkaları daima onunla birlikte olmak ister.
• Başkalarına selam verir, onların hatırlarını sorar ve onları önemser.
• Empati yeteneği çok iyi gelişmiştir.
• Bir şeyi başkalarıyla işbirliği yaparak, onlarla paylaşarak ve öğreterek öğrenmeyi sever.

Kişiler Arası Zekayı Geliştirmek için ;

• Okulda aldığınız performans görevi,proje veya herhangi bir çalışma için farklı görevdeki güvenilir arkadaşlarınızla bir araya gelin (takım-küme çalışması gibi)
• Bir başkasını sadece onun söylediklerine odaklanarak dinlemeye çalışın.
• Konuşan birini dinlerken aklınıza gelen farklı şeylere "DUR" deyin. Sadece o ne anlatmak istiyor bunu düşünün.
• Bir kimsenin mimiklerinden, sözsüz ipuçlarından onun ne düşündüğünü tahmin etmeye çalışın ve daha sonra tahmininizin doğruluğunu kontrol edin.(bunu ailenizden ve yakın arkadaşlarınızdan birilerine yapabilirsiniz:) )
• Herhangi biriyle konuşmadan iletişim kurmak için farklı yollar bulun. Örneğin yüz ifadeleriyle, vücut şekilleriyle, jestlerle ve seslerle..

7. Kişiye Dönük /İçsel Zekası Gelişmiş Olanlar:

•  Bağımsızlık duygusu gelişmiştir.
•  Güçlü ve zayıf yönlerinin farkındadır.
•  Bireysel çalışırken daha başarılıdır.
•  Amaç ve hedeflerine ilişkin iyi bir anlayışa sahiptir.
•  Düşünce ve davranışları arasında tutarlılık vardır.
•  Kendisine her zaman güvenir.
•  Yaşadıklarında her zaman ders alır.

İçsel Zekayı Geliştirmek İçin ;

• Gün içerisinde yaptığınız herhangi bir etkinlik sırasında normalden yoğun dikkat göstermeye çalışın. Kendinizin, düşüncelerinizin,ruh halinizin farkında olmaya çalışın. 
• Mutlu olduğunuz, kızdığınız, üzüldüğünüz, heyecanlandığınız, korktuğunuz anları düşünün.
• Kimse sizi eleştirmiyor.  Dışarıdan bir gözlemci gibi duygu, düşünce ruh halinizi izlemeye çalışın.
• Problem çözme stratejileri ve çözümsel düşünme süreci gibi durumlardaki çeşitli düşünme stratejilerinde taraf olun.
• "Ben kimim" sorusuna 25 kelimeyle ya da daha kısa bir cevap yazın.Sizi ifade ettiğine inanana kadar  üzerinde çalışmaya devam edin. Bir hafta süreyle her gün yeniden gözden geçirin ve gerekli olduğunu düşündüğünüz düzeltmeleri yapın.

8. Doğa Zekası Gelişmiş Olanlar:

• Hayvanlara karşı çok meraklıdır.
• Açık havada olmaktan hoşlanır.
• Bahçe işlerini sever.
• Varlıkları sınıflandırmaya meraklıdır.
• Farklı bitki ve hayvanlara meraklıdır.
• Çevre kirliliğine karşı duyarlıdır.
• Doğa dergilerini okur, doğa belgeselleri izler.
• Doğa olaylarına meraklıdır.

Doğa Zekasını Geliştirmek İçin;

• Doğa gezileri yapmak.
• Hayvan besleyerek hayvan sevgisini yayın. Evinizde beslemek zorunda değilsiniz, hayvanlar için dışarı su ve yemek bırakabilirsiniz.
• Çevre bilinci oluşturmak için ağaç dikme çalışmalarına katılınabilir.
• Botanik bahçesi, hayvanat bahçesi gezileri düzenleyebilirsiniz.

 Her çocuğun öğrenme biçimi farklıdır. Onun nasıl öğrendiğini, nasıl daha keyifle ders çalıştığını bilirseniz çocuğunuz için ders çalışmak ve öğrenmek eziyet olmaktan çıkacaktır. Okul öğretmenleriyle iş birliği halinde olun, sınıfta nasıl olduğunu ve dersi nasıl dinlediğini nasıl daha iyi anladığını öğrenin. Çocuğunuzla konuşun, mutlu ders çalıştığı ve kolay öğrendiği dersleri sorun. Zorlandığı derslerin neden zor geldiğini sorun. Böylece ona çok daha kolay yardımcı olabilirsiniz:)